czwartek, 26 kwietnia 2012

Bharata Natyam - tradycyjny, klasyczny taniec


BHARATA NATYAM
Funkcjonowanie naszego ciała jest związane z rytmem. Praca serca, wdechy i wydechy, także sen czy procesy trawienia - wszystko odbywa się rytmicznie. Już płód w łonie matki czuje bicie jej serca, słyszy rytm wypowiadanych przez nią słów.

Taniec, czyli zharmonizowane z muzyką ruchy i gesty, występował już w prastarych kulturach Chin, Indii, czy Egiptu. Od najdawniejszych czasów związany był z magią. Towarzyszył obrzędom związanym z życiem, śmiercią, polowaniem, wojną i uprawą roli. W starożytnej Grecji i Rzymie stanowił część ceremonii religijnych. W czasach nowożytnych stracił związek z magią i religią. Stał się formą życia towarzyskiego, jedną z najpopularniejszych form rozrywki. Jednak taniec indyjski zachował te wartości duchowe. Jest najstarszą formą tańca znaną od 4 tys. lat. Dowodem na to, że jest taki stary są fragmenty tańca wyrzeźbione na ornamentach staroindyjskich świątyń. Aż do początku XX wieku taniec stanowił część obrzędów religijnych. Tancerka świątynna - devadasi - była formalnie zamężna z Bogiem i służyła wyłącznie Jemu.
Taniec jako część ceremonii wykonywany był na weselach, podczas świąt, dla uczczenia narodzin syna. Dopiero w czasach panowania brytyjskiego tancerki zaczęły występować na dworach maharadżów i w salonach kolonialnych urzędników.

Prestiż tancerek, podobnie jak ich umiejętności znacznie podupadły. W latach trzydziestych odkryto ponownie duchowe wartości tańca. Dokonała tego Rukmini devi. Powstały nowe szkoły i nie brakowało kandydatek gotowych poświęcić kilka lat życia, by zdobyć chociażby podstawowe umiejętności w tej szlachetnej sztuce.

Taniec indyjski jest formą jogi, która jest syntezą fizycznej energii i duchowej siły. Mimo, że manifestuje zakorzenioną fizyczność, zmysłową gloryfikację, w korzeniach tematycznie zawiera w swoich intencjach duchowe ćwiczenia.

Uważa się, że taniec ten wywodzi się od Pana Sivy - niszczyciela. Siva jest tancerzem pierwotnym  i nauczył swoją żonę Parvati rodzaju sztuki, które go najbardziej satysfakcjonuje.
On osobiście tańczył tandava aspekt - bardzo żywy i będący męską formą, a równocześnie Parvati prezentowała lasya aspekt - subtelny, pełen wdzięku i gracji. W jaki sposób ten taniec przywędrował z niebieńskich sfer tutaj na ziemię. Usha - przepiękna córka demonicznego króla Bany wielbiciela Sivy, żona księcia Anirudhy była ta  szczęśliwą śmiertelniczką wybraną przez Parvati, którą poinstruowała jak należy wykonywać te sztukę tańca. Parvati nauczyła sztukę lasya i ona przekazała to pasterkom z Dvaraki, które później również przekazały to kobietom Saurastri. Także jest powiedziane, że kiedyś dawno półbogowie nie mieli co robić i byli bardzo nieszczęśliwi. Zrozumieli, że muszą coś zrobić i zaczęli pokazywać różne historie poprzez ruchy i gesty. W ten sposób pojawiła się sztuka aktorstwa i tańca.

Złoty wiek w Indii, który trwał setki tysięcy lat, charakteryzował się perfekcją we wszystkim. Pokój i bogactwo złotego wieku zaczęło się degradować i rozpoczął się srebrny wiek. Zaczęły upadać wartości moralne. Ludzie byli niezadowoleni i pierwszy raz doświadczyli znudzenia. I to co najpierw przytrafiło się półbogom teraz spotkało też ludzi. Wódz półbogów Indra (król niebios) przyszedł do Brahmy i poprosił go o pomoc.




Poprosili go, żeby wymyślił coś, dzięki czemu spędzą przyjemnie czas, żeby ta metoda zaangażowała uszy i oczy i żeby nie było tylko dostępne wyższym kastom, ale wszystkim. Brahma się zgodził i wszedł w stan głębokiej medytacji.Zaprosił do umysłu 4 Vedy (najstarsze pisma na świecie) - i od każdej z Ved zaczerpnął esencję, np. z Rig vedy wziął słowa, z Sama vedy muzykę, z Yajur vedy gesty, a z Atharva Vedy elementy smaku i uczucia.

Pomieszał razem te składniki w harmonijną całość. To była teatralna umiejętność, którą Brahma nazwał Natya. On stworzył tylko samą technikę, przekazał ją mędrcowi Bharacie, który opisał ja w Natya Śastra, swego rodzaju boskim podręczniku tanecznej obrzędowości, zwanej piątą vedą. Tak powstal taniec Bharata Natyam. slowo Bharata jest polaczeniem sylab : bha, ra i ta , ktore pochodza od slow : bhava / oddanie, raga/ muzyka, i talam/rytm. Natyam oznacza taniec. 

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz